miércoles, 6 de julio de 2011

EDUARDO ARROYO

Eduardo Arroyo (naceu en Madrid, 1937) é un pintor español de estilo figurativo vinculado ao pop art. Clave da nova figuración española, Arroyo cobrou protagonismo no circuíto artístico nacional tardiamente, a partir dos anos 80, tras un afastamento de dúas décadas forzado polo réxime franquista. Actualmente, as súas obras colgan nos máis reputados museos españois e a súa creatividade esténdese ás escenografías teatrais e as edicións ilustradas.

VIDA E OBRA

Arroyo naceu en Madrid, pero, ten raíces leonesas. Tras finalizar a carreira de Periodismo (1957), trasladouse a París ("como moitos outros", segundo él) fuxindo do ambiente asfixiante do franquismo. Deixou atrás unha primeira etapa de caricaturista con incipientes coqueteos na pintura, aínda que a súa primeira vocación foi escribir, tarefa que prosegue ata hoxe.

Simultaneou a escritura coa pintura, pero xa en 1960 vivía do seu labor como pintor. A súa actitude crítica ante as ditaduras, tanto as políticas coma as artísticas, empurrouno a iniciativas controvertidas. Optou pola pintura figurativa nuns anos de apisoante dominio da pintura abstracta en París, e os seus primeiros temas recordaban á "España negra" (efixies de Felipe II, toureiros, bailarinas) pero en clave cáustica e nada romántico. Dun uso matérico da cor, Arroyo pasaría a unha técnica máis propia do "pop art", de colorido vivo e pincelada máis lisa. Temperán exemplo diso é "Robinson Crusoe", de 1965 (Lausana, Museo Cantonal de BB.AA.).

Arroyo expuxo nunha colectiva en París xa en 1960 ("Salón da Nova Pintura"), pero o seu primeiro impacto público produciuse tres anos despois, ao presentar na III Bienal de París unha serie de efixies de ditadores, que provocou as protestas do goberno español. Igualmente en 1963, Arroyo preparou unha mostra na galería Biosca de Madrid, que se inauguraría sen a súa presenza, xa que debeu fuxir a Francia perseguido pola policía; a exposición censurouse e pechou aos poucos días.

A opción figurativa de Arroyo tardou en ser aceptada en París. A súa primeira clientela máis ou menos estable foi italiana; grazas ás súas vendas en Italia puido subsistir en Francia.

Arroyo rechazaba a devoción incondicional por algúns vanguardistas (Marcel Duchamp, Joan Miró), que consideraba impuesta por modas. Pero aínda que o etiquetaron de reaccionario, é dobremente rebelde en realidade: desmitifica os grandes mestres e defende o papel do mercado como protector e termómetro da arte, fronte á rede de museos e influencias sufragada co diñeiro público.

Arroyo ridiculiza e "reinterpreta" os tópicos españois con toques surrealistas. Exemplo diso é o lenzo "Cabaleiro español", onde o protagonista pousa cun vestido de noite (1970; París, Centro Georges Pompidou). En 1974, Arroyo foi expulsado de España polo réxime, e recuperaría o seu pasaporte tras a morte de Franco, en 1976. Non obstante, o seu despegue crítico en España non foi inmediato e demoraríase ata principios dos 80; en 1982 outorgóuselle o Premio Nacional de Artes Plásticas de España, un desagravio polo esquecemento sufrido ata entón. Ese mesmo ano, o Pompidou de París dedícalle unha retrospectiva. O devandito museo posúe outra pintura relevante: "Ditosos quen como Ulises I" (1977).  

A súa actividade como escenógrafo arrancou co cineasta Klaus Grüber, e tivo un dos seus fitos en 1982, con "A vida é sono" de Caldeirón da Barca, baixo dirección de José Luis Gómez. En 1999 montou con Grüber a ópera "Tristán e Isolda", de Wagner, no Festival de Salsburgo. Tamén produciu esculturas e ilustra libros.

Arroyo conta actualmente con presenza nos máis importantes centros de arte. O Museo Raíña Sofía de Madrid expón dous lenzos, destacando "Carmen Amaya asa sardiñas no Waldorf Astoria", onde o personaxe se representa simbolicamente cun mantón andaluz. O Museo de Belas Artes de Bilbao, que lle dedicou unha mostra, posúe "O camarote dos irmáns marxistas", que mestura cine e comunismo, dous dos seus temas recorrentes. É afeccionado ao boxeo e foi convidado por Jose Maria Aznar á voda da súa filla. Reside nun chalé da Colonia Del viso, nas cercanias de Chamartin.

No hay comentarios:

Publicar un comentario